8 Haziran 2013

Canlıların Ortak Özellikleri


Canlı ve cansız varlıkları dikkatlice incelediğimizde aralarından farklılıklar ve benzerlikler olduğunu fark ederiz. Bütün canlılar farklı özelliklere sahiptir fakat bir varlığın canlı olması için gerekli olan on tane özellik vardır işte biz bu özelliklere canlıların ortak özellikleri deriz.
  • *Hareket: Hayvanlar ve insanlar yer değiştirerek aktif hareketli, bitkiler sabit olduklarından pasif hareketlidirler. Bitkiler yönelim ırganım ve nasti gibi çeşitli hareket etme türlerini kullanır.
  • *Duyarlılık: Çevreden gelen fiziksel ve kimyasal etkilerle uyarılma ve onlara tepki davranışları oluşturmaktadır.
  • *Yapısal Benzerlik: Bütün canlılar hücresel yapıdadır ya da hücrelerin birleşmesinden meydana gelmiştir. Hücre canlının en küçük yapı birimidir.
  • *Üreme: Üreme ile nesillerin devam ettirilmesi ve kalıtsal materyallerin gelecek kuşaklara aktarılması sağlanır. Bireylerin hayatının devamı için gerekli değildir. Üreme eşeyli ve eşeysiz olarak ikiye ayrılır.
  • *Beslenme: Yeryüzündeki bütün canlılar enerji üretmek ve yaşamını devam ettirebilmek için beslenirler. Bazı canlılar fotosentez yaparak kendi besinlerini üretirler bazı canlılar ise fotosentez yapan canlıklardan aldığı besinler ile beslenirler.
  • *Organizasyon: Bütün canlılarda vücut yapıkları ve hücreler arasında bir koordinasyon ve düzen vardır. Bir hücre içinde de aynı düzen vardır. Hücredeki organizasyon içindeki bulunan organellerden oluşmuştur.
  • *Solunum: Büyüme gelişme ve yenilenme gibi enerji gerektiren işler için enerji gerekir. Enerji hücrelerde organik besinlerin solunum olayında yıkılmasıyla ortaya çıkar. Solunum oksijenli veya oksijensiz olarak gerçekleşebilir. Solunum sonucu çıkan enerji ATP lerde biriktirilerek sonradan kullanılır. ATP ler hücrenin dışına çıkamaz yani bütün hücreler kendi ATP lerini kendileri üretir.
  • *Büyüme ve Gelişme: Vücudun hacim ve kütlece artmasına büyüme denir. Gelişme ise canlının sahip olduğu organın fonksiyonlarını düzgün bir şekilde yapabilmesi için erginliğe ulaşmasıdır.
  • *Boşaltım: Bütün hücreler beslenir ve besinleri solunum ile parçalar parçalanan besinlerden çıkan işe yaramayan maddeler boşaltım olayı ile dışarı atılır.
  • *Dolaşım ve Sindirim: Her canlıda olmasa da, birçok canlı tarafından gerçekleştirilen hayatsal bir olaydır. Tek hücrelilerde ve basit yapılı çok hücrelilerde dolaşım sistemi yoktur. Hayvanlarda dolaşım sistemi kalp ve damarlarla sağlanır bitkilerde ise ksilem ve floem borularından yapılan madde akışı ile gerçekleştirilir. Bazı parazit canlılarda sindirim sistemi yoktur bunun için başka bir canlının içinde veya üzerinde yaşarlar ve onların hazır sindirilmiş besinlerini kullanırlar.

0 yorum :